TR EN
HAZİRAN - ARALIK 2024

Nadir Sönmez

Nadir Sönmez

Oyuncu, yazar ve yönetmen. Paris III Sorbonne Nouvelle Üniversitesi’nde tiyatro okudu. Kadir Has Üniversitesi’nde oyunculuk yüksek lisansı yaptı. Tiyatro, film ve performans projeleri üretiyor.

“Peki” (2017 - Pera Müzesi, 2021 - Sabancı Müzesi) ve “Ama” (2019 İstanbul Fringe Festivali, 2021 Dresden Avrupa Genç Yönetmenler Tiyatro Festivali) ve “Bro!” (2024) oyunlarını yazdı, yönetti ve oynadı. 2022 yılında CultureCIVIC desteğiyle hazırladığı “Diyarbakır.Turizm.Romantizm.Aktivizm” isimli tek kişilik sunum performansını Türkiye’deki gösterimlerinin ardından Atina Lala Queer House of Underground Arts ile Berlin Apartment Project’te sahneledi. 2024’te Lübliyana Mladi Levi Festivali’ne davet edildi.

2021 yılında Paris Cité Internationale des Arts’da düzenlenen üç aylık Trame sanatçı programına  kabul edildi ve Fransızca yazdığı tiyatro oyunu “Heteroseksüellerin Oğulları”nın okumasını sahneledi. 2023’te Berlin Theatertreffen International Forum’a seçildi.

Van, Dersim, Erzurum ve Kars’ta geçen “Tiyatrocuların Peşinde” isimli video serisini 2024’te CultureCIVIC desteğiyle Youtube’da yayınladı. İlk uzun metraj filmi “Ama” Mubi’de yer aldı.

Gay turist

Nadir Sönmez SAHA Studio kapsamında, İstanbul ve Avrupa’da gay turizme odaklanarak, otobiyografik anlatılar ekseninde şekillenen bir video-performans projesi sunuyor. Sönmez, geçtiğimiz yıllarda yazdığı metinlerin üzerinden geçerken kendi sanatsal üretiminde bazı izleklerin, hatırladığından daha eskiye uzandığını fark ediyor. Diyarbakır.Turizm.Romantizm.Aktivizm sunum performansında hem kavramsal hem de estetik bir boyut edinen turist perspektifi, Çark videosunda tüm dünyada var olan “gay cruising” kültüründeki yerel katmanlarla gururlanmayı öneren etnografik ve mizahi bir katman kazanıyor. Sönmez’in yeni projesi ise hem bu geçmiş üretimlerinin uzantısı hem de onları zaman içinde yeni bir anlam bütünlüğü kazanan bir sanatsal seyahat olarak konumlandırma çabası. 

Sönmez, İstanbul ve Avrupa’daki cinsellik anıları üzerinden gay saunaları, hamamları ve gece kulüplerini anlattığı taslak halindeki yazılarını düzenlemenin yanı sıra, yeni metinler yazıyor ve farklı medyumlarla sergileyeceği bir anlatı hazırlıyor. Sanatçı, gay cinselliğinin onu sosyal ve profesyonel hayatının kesiştirmediği sosyal sınıflardan erkeklerle buluşturması üzerine düşünüyor ve bu erkeklerin ondaki duygusal karşılığını hissettirecek bir fiziksel alan tasarlıyor. Utangaçlığımın Bilançosu ile İstanbul’daki gay hamamlarda karşılaşılabilecek düşük kalitedeki bir havlu üzerine tutturulmuş, her birinde mesleklerin yazılı olduğu turistik rozetleri sergiliyor. Sanatçının yetişkin hayatı boyunca cinsel ilişki yaşadığı erkeklerin mesleklerini ortaya koyan bu nesnenin sınıfsal ve sosyolojik açılımları, mekânın yerleştirme düzeninde izlenebiliyor. Dileyen ziyaretçilerin uzanabileceği ve baş kısmının konduğu boşluğun altına yerleştirilen bir ekrana bakarak alışılmadık bir pozisyonda video izleyebilecekleri masaj yatağı, İstanbul’daki gay masörlerden esinleniyor. Sönmez, dönem boyunca revize ettiği öykülerini, bu masaj yatağına uzanıp dinlemek isteyecek ziyaretçilerin yakınında, sadece onların duyabileceği bir sesle okuyarak kişisel, mahrem, edebi ve erotik bir performans deneyimi yaşatmayı planlıyor. 

Sanatçı Şantiye isimli bir hayali bir mekânın ilkelerini tanımlayan bir manifesto üzerinde de çalışıyor. Jean Genet’nin Balkon oyununda piskopos, emniyet müdürü gibi nüfuzlu mesleklerin canlandırıldığı bir kerhanedeki güç dinamiklerine bakışı tersine çeviren Sönmez, nalbur, kamyon şoförü, tamirci gibi mesleklere bürünerek yaşanan bir cinsel fantezi alemi hayal ediyor. İşçi sınıfına mensup erkeklerin cinselliğe bakış açısını, entelektüel sanat jargonu ile argoyu bir araya getirdiği parodik bir metinle sunarak, eşcinselliğin sosyal zümrelere göre farklı yaşanışındaki ironiyi keşfe açıyor. 

SAHA Studio dönemi boyunca program mekanının önünde, ziyarete gelen ve el sıkışmak isteyenlerle fotoğraf çektiren Sönmez, bu fotoğrafları biriktiriyor. Performans arşivi için çekilen fotoğraflar ve “staged photography” arasındaki fark üzerine düşündüğü bu dönemde, bu fotoğraflar hem turistik pazarlama yöntemini anımsatarak projenin kavramsal çerçevesine dahil oluyor hem de hep sürecek bir projenin başlangıcı olma ihtimali taşıyor. 

Nadir Sönmez, dönem içinde ürettiği bir diğer video performans projesinde kendisini İstanbul Queer Museum’da sergisi açılacak bir sanatçı olarak hayal ediyor ve bu senaryoda, performans sanatı adına gay bir erkek olarak vazektomi yaptıracağını açıklıyor. Doğum kontrolü adına uygulanan bir medikal prosedürü, doğumla sonuçlanması ihtimali taşımayan bir cinselliğe sahip olduğu halde uygulama fikri, gerçekleştirilmeyen performansları fotoğraflama ve arşivleme pratiğine gönderme yapıyor. Performans sanatının bedenle kurduğu şiddetli ilişkiyi mizahi bir teatrallikle eleştiren sanatçı, video üretimini yarattığı bu kurgusal tartışma alanının içinde sunarak seyir deneyimini boyutlandırıyor. 

Sönmez, yaşadığı yerle kurduğu ilişkinin turistik yönlerine odaklandığı bir süreçte Avcılar sahilini görüntülüyor. Lübliyana, Venedik, Viyana ve Budapeşte seyahatlerinin de eklendiği bu görüntülere eşlik eden metinlerle ürettiği videoların her biri, otuzlarındaki bekar gay bir erkeğin iç sesinden yalnızlık, kariyer ve cinsellik gibi evrensel temaları yorumluyor.

DİĞER SANATÇILAR

Bu web sitesinde size daha iyi hizmet sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Kullandığımız çerezleri görüntüleyebilmek ve daha fazla bilgi almak için Gizlilik ve Çerez Politikası sayfasını inceleyebilirsiniz.